Choroba Alzheimera – profil wroga, nadal niemożliwy do pokonania

Choroba Alzheimera jest jedną z najpopularniejszych form demencji starczych, która w ciągu kolejnych 100 lat ma dotyczyć 75% populacji świata. Nadal nie ma skutecznego i bezpiecznego leku, który zahamował by jej postępowanie i uchronił przed nieuchronną śmiercią. Po raz pierwszy usłyszano o tej chorobie w roku 1906, kiedy to niemiecki neuropatolog – Alois Alzhemier – bardzo dokładnie opisał człowieka ze specyficznymi symptomami demencji starczej. Alzheimer najczęściej diagnozowany jest tuż po 60-65 roku życia, jednak jeśli jest on dziedziczoną formą choroby, może ujawnić się w bardzo młodym wieku, nawet po 20-25 roku życia. Niestety prognozy nie są optymistyczne. Mimo rosnącej świadomości społeczeństwa wyliczono, ze w 2050 roku ilość chorych na Alzheimera podwoi się. Nie do końca wiadomo, co jest tego przyczyną.

Mimo, że objawy choroby są ściśle uwarunkowane od konkretnego przypadku, istnieje wiele wspólnych symptomów bardzo typowych dla AD (ang. Alzheimer disease). Wczesne objawy związane są głównie z zaawansowanych wiekiem osoby chorej, jak kłopoty z pamięcią dezorientacja w przestrzeni życiowej i społecznej. Pacjent początkowo zapomina drobne szczegóły ze swojego życia, a z czasem nie potrafi odnaleźć drogi do domu, mimo iż zwykł chadzać tą samą trasą od lat najmłodszych. Kolejne syndromy choroby Alzheimera to zakłopotanie i złość, wynikające z bezradności i słabości. Chory nie rozumie co się z nim dzieje i narasta w nim frustracja, złość, czasami przeradzająca się w agresję. Zagubienie, problemy z wysławianiem się połączone są z zaburzeniem podstawowych czynności ruchowych oraz tikami nerwowymi. Od momentu pojawienia się pierwszych objawów choroby, średni czas przeżycia wynosi około 7 lat, chociaż oczywiście wszystko zależy od indywidualnego przypadku i może się wydłużać do 15-20 lat.

• Leczenie choroby Alzheimera

Najważniejsze jest zapobieganie. Każda osoba po 50 roku życia powinna szczególną uwagę zwrócić na zdrowy tryb życia, nieobciążony stresem i odpowiednią dietę. Duży nacisk kładziony jest na fitness naszego mózgu. Wskazane jest częste rozwiązywanie krzyżówek, pochylanie się nad łamigłówkami, czytanie książek rozwijających pamięć a nawet nauka języków obcych czy nowych umiejętności manualnych. Okazuje się, że osoby aktywne zawodowo i naukowcy w wieku podeszłym są mniej narażeni na rozwój choroby. Unikać należy przede wszystkim tłuszczów, które doprowadzić mogą do miażdżycy naczyń i tętnic, a raczej skupić się na częstych spacerach na świeżym powietrzu oraz późniejszej relaksacji. Na rynku farmaceutycznym istnieje kilka głównych leków stosowanych w terapii choroby Alzheimera. Leki te leczą przede wszystkim objawy kognitywne, depresję i zaburzenia świadomości. Są to: agoniści receptorów NMDA oraz inhibitory acetylocholinoesterazy. Targetem leków jest pobudzenie aktywności i zahamowanie redukcji neuronów cholinergicznych, które w chorobie Alzheimera są zdegenerowane. Inhibitory acetylocholinesterazy zaangażowane są w obniżanie poziomu, na którym acetylocholina jest rozkładana i tym samym wzrasta poziom tej substancji w mózgu. Najczęściej stosowanymi lekami są donepezil, galantamina oraz rivastigmina. Ten rodzaj terapii ma jednak pewne ograniczenia. Okazuje się on skuteczny wyłącznie w łagodnej formie choroby i w niektórych przypadkach średnio zaawansowanej formie. W bardzo ostrych i zaawansowanych przebiegach choroby nadzieje daje stosowanie wyłącznie donepezilu, co zmniejsza objawy demencji u pacjentów chorych na Alzheimera. Tak jak w stosowaniu niemal każdego leczenia farmakologicznego istnieją pewne skutki uboczne, które powiązanie są z przyjmowaniem dużych dawek medykamentów. Do najpoważniejszych zaliczyć można mdłości oraz bardzo silne wymioty, a także bradykardię (obniżenie tempa bicia serca), utratę apetytu i co się z tym wiąże masy ciała. Częstymi problemami są także kurcze mięśni, znane potocznie jako mrowienie skórne. Mogą one być jednak niwelowane przez stosowanie dodatkowych leków.