Nikotynizm i jego specyfika
Jest jednym z rodzajów uzależnienia, które ma podłoże zarówno fizyczne, psychiczne jak i społeczne. To dolegliwość będąca rezultatem długotrwałego (przewlekłego) i ciągłego palenia papierosów (spalania liści tytoniu i wdychaniu dymu z papierosów).
Tytoń jest produktem, którego pochodną jest nikotyna. Liście tej rośliny po ich specjalnym przygotowaniu (wysuszeniu, przefermentowaniu) pali się w postaci papierosów. W dzisiejszych czasach tytoń stosowany jest do konsumpcji pod różnymi postaciami, między innymi jako: papierosy, cygara, cygaretki, tabaki, zwijki tytoniowe, skręty, gumy do życia na bazie nikotyny i tym podobne. Są to jedyne produkty rakotwórcze, które są legalnie rozpowszechniane na całym świecie. Prócz tytoniu „oferują” one palaczowi ponad 4 tysiące toksycznych związków chemicznych, w tym 40 substancji, które działają rakotwórczo.
Nie tajemnicą jest, iż palenie tytoniu jest bardzo szkodliwe dla zdrowia każdego człowieka. Dym tytoniowy pobierany jest do układu oddechowego i znajduje się również w przewodzie pokarmowym (jak skutek połykania śliny). Tym sposobem związki zawarte w dymie przechodzą do krwiobiegu i tym samym rozpowszechniane są po całym organizmie. Rzetelne badania informują, iż uzależnienie od papierosów skutkuje ok 110000 zgonami w ciągu roku. Wtedy to zachodzi się na choroby odtytoniowe, które bezpośrednio prowadzą do śmierci bądź poważnych schorzeń. Mniej więcej 30 tysięcy zgonów spowodowanych jest chorobami płuc (głównie rakiem płuc). 80-90% przypadków zachorowań na raka płuc rozwija się u palaczy czynnych. Jednak trzeba pamiętać, iż 10-15% przypadków występuje nawet u biernych palaczy.
Z nadużywaniem tytoniu powiązane są też inne groźne dolegliwości: nowotwory złośliwe (prócz raka płuc, jeszcze wystąpić może nowotwór: jamy ustnej, warg, przełyku, krtani, nerek, trzustki czy pęcherza moczowego), schorzenia układu oddechowego (przewlekłe stany zapalne oskrzeli, gruźlica), zaburzenia układu sercowo-naczyniowego (zawały serca, choroba niedokrwienia serca, miażdżyca, niedociśnienie tętnicze), nieprawidłowości systemu nerwowego (np. udar mózgu), niesprawność układu pokarmowego (przepukliny jelitowe, wrzody na żołądku oraz dwunastnicy), problemy okolic rozrodczych zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn (zwyrodnienie plemników i jajników, możliwość bezpłodności, ryzyko zaburzonego płodu i porodu, impotencja u mężczyzn, śmierć płodu bądź poczętego dziecka).
Dodatkowo zawarty w papierosach alkohol metylowy może negatywnie wpłynąć na nerwy wzrokowe. Składnik ten szkodzi także nerwom słuchowym. Sprzyja też powstawaniu zimnych potów, bladości, bólów i zawrotów głowy, depresji, nerwowości. A pogarsza się węch, smak, pamięć, skóra (szczególnie twarzy, gdyż obniża zawartość w niej witamin: A, C i E; często występuje trądzik).
Palenie tytoniu jest bardzo ciężkie w wyleczeniu, zalecana jest więc skuteczna profilaktyka, zanim jeszcze sięgnie się po tę używkę. Gdy jest się już w stanie nadużywania, nie wolno od razu całkiem odstawić papierosów, może to spowodować szok dla organizmu. Zaleca się więc stopniową terapię, którą powinien ustalić lekarz, indywidualnie do danego pacjenta.