Porozmawiajmy o choresterolu
Po co nam choresterol?
Potrzebny jest do produkcji hormonów, kwasów żółciowych, odpowiedzialnych za trawienie tłuszczu, a także w wytwarzaniu witaminy D. Jest organiczną substancja lipidową, wchodzącą w skład błon komórkowych. Odgrywa istotną rolę w pracy mózgu. Niebezpieczny staje się jego nadmiar, a odkłada się przez wiele lat na wewnętrznych ściankach naczyń krwionośnych. Najskuteczniejszym sposobem dbania o właściwy poziom choresterolu jest dieta i aktywność fizyczna.
Potocznie mówimy o dobrym i złym choresterolu. Dobry (HDL) – krąży we krwi i usuwa ten zły (LDL) – przez który powstają blaszki miażdżycowe. Przez zły choresterol ulegają zwężeniu naczynia krwionośne, co może doprowadzić do zawału, udaru lub niedokrwienia kończyn.
Dieta podstawą zdrowia
Jakich produktów unikać, aby zły choresterol nie spustoszył naszego organizmu? Oto niektóre z nich:
-
tłuste wędliny i czerwone mięsa
-
tłuszcze – masło, smalec, słonina
-
pełnotłuste mleko i jego przetwory
-
żółty i topiony ser
-
pełnotłusty twaróg
-
słodycze i lody
-
alkohole (dozwolone niewielkie ilości wina)
-
białe pieczywo
-
żółtka jaj
Osobnym aspektem jest przygotowanie potraw. Unikanie smażenia, tłustych sosów i nadmiaru soli na rzecz duszenia, gotowania na parze bez użycia tłuszczu, z małą ilością soli – pozwoli obniżyć poziom choresterolu .LDL
Niektóre produkty, które zwiększają poziom dobrego choresterolu to:
-
tłuste ryby morskie
-
oliwy
-
oleje, np. kukurydziany, sojowy
-
sterole i stanole roślinne zawarte w niektórych margarynach i jogurtach
-
orzechy i migdały
-
czosnek
-
rośliny strączkowe
-
soja i jej przetwory
-
warzywa
-
owoce (nie w nadmiarze – zawierają cukier!)
-
owoce granatu
-
pieczywo pełnoziarniste
-
ryż
-
makarony razowe
Jeśli w rodzinie nie było wypadków śmierci po przebytym udarze lub zawale, to, jeśli nawet pojawi się lekko podwyższony choresterol, a nie ma kłopotów z nadwagą, nadciśnieniem i cukrzycą – wystarczy zażywać więcej ruchu i zadbać o zdrowszą dietę, aby wyniki uległy poprawie.
Groźne trójglicerydy
Jeśli badania wykażą wysoki poziom trój glicerydów, mamy również powód do zmiany diety. Trójglicerydy powstają, gdy w diecie jest zbyt dużo tłustych potraw. Przy wysokim stężeniu, trójglicerydy tworzą w naczyniach krwionośnych niebezpieczne skrzepy. Ich poziom można obniżyć, ograniczając węglowodany, cukry proste, fruktozę, alkohole. Korzystne jest spożywanie kwasów omega-3, znajdujących się w rybach. Nadwaga i cukrzyca to efekt pojawienia się wysokich wskaźników choresterolu LDL oraz trój glicerydów.
Nie zapominajmy o badaniach
Aby nie dopuścić do przekroczenia normy przez zły choresterol, powinniśmy badać jego stężenia oraz stężenie trójglicerydów przynajmniej co pięć lat. Osoby po przebytym zawale serca, po udarze niedokrwiennym mózgu a także cierpiące na choroby niedokrwienne serca, powinny badać się co trzy lata. Zaburzenia lipidowe wymagają badań każdego roku. Takim badaniom powinno się poddawać również dzieci, pochodzące z rodzin, w których wystąpiły problemy z choresterolem LDL i trój glicerynami.
Choresterol HDL powinien pozostawać na poziomie 45 mg/dl u kobiet i 40 mg/dl u mężczyzn. LDL nie powinien być większy niż 115 mg/dl.
Badania najlepiej wykonać w środku tygodnia. W niedzielę więcej siedzimy przed telewizorem, w związku z czym mamy mniej ruchu i często pozwalamy sobie na zjedzenie potraw, których może nie powinniśmy spożyć. Wyniki mogą wiec być zawyżone. Jednostkowe badanie, w którym stwierdzimy podwyższone wskaźniki, nie świadczy jeszcze o zaburzeniach w gospodarce lipidowej. Należy takie badania powtórzyć i skonsultować, oczywiście, z lekarzem.