Astenia – nieustanne wycieńczenie
To schorzenie, które charakteryzuje przede wszystkim niedobór lub całkowity brak sił do jakiejkolwiek działalności (mamy do czynienia z osłabieniem i wyczerpaniem całego organizmu). Dzieje się tak na skutek znacznego spadku poziomu wydolności organizmu i pojawia się niski próg pobudzenia.
Prócz nadmiernego zmęczenia, osłabienia, wykończenia, braku aktywności, to astenię wyróżniają takie jej skutki jak: spora chwiejność emocjonalna (od euforii po płacz itp.), zaburzenia wegetatywne, problemy z zasypianiem (bezsenność).
Chorobę tę mogą spowodować zarówno czynniki zewnętrzne, jak i organiczne. Jeśli dolegliwość ta pojawia się na tle psychicznym (często psychospołecznym), to zazwyczaj wywołało ją: stresująca sytuacja życiowa, bytowanie w ekstremalnych warunkach, przepracowanie, wycieńczenie organizmu mające różne podłoża, ekstremalne uprawianie sportu, depresja, częste niepokoje i lęki, nerwice serca, nadmierna pobudliwość, czy też schizofrenia itp. Warto w tym miejscu dodać, iż schorzenie to może spowodować wyczerpanie fizyczne, jak i umysłowe.
Bywa również, iż choroba ta nastaje pod wpływem czynników organicznych. Jest ich wiele, jednak podstawowe to: anemia, zaburzenia metaboliczne oraz dokrewne, zatrucia, urazy, nadużywanie niektórych leków (głównie uspakajających, np. pegnisomantu). Kluczowe są także inne fizyczne źródła astenii, takie jak: schorzenia płuc, przewlekłe choroby, różne infekcje, HIV, neoplazje, dysfunkcje tarczycy, nawet powtórne rozprzestrzenienie się gruźlicy.
Mimo iż na obecnym rynku medycznym jest ogrom metod leczniczych, to w wielu przypadkach nie da się postawić jednoznacznej diagnozy tego chronicznego zmęczenia. Jest bowiem mnóstwo chorych, u których bolączki asteniczne nieustaną, nawet gdy znikną dolegliwości organiczne (np. po ustaniu anemii, infekcji, problemów z tarczycą).
Jak już wcześniej wspomniałam, rzadko pojawiają się dwa identyczne przypadki i taka sama forma leczenia. Jest to choroba mająca bardzo indywidualny charakter, więc proces leczenia musi być dostosowany do danej jednostki. Prócz tego identyfikując tę chorobę trzeba wziąć pod uwagę czynniki socjodemograficzne. Na przewlekłe zmęczenie może więc cierpieć zarówno młoda, zdrowa, energiczna osoba, jak i ludzie starsi czy w średnim wieku, którzy są po wielu przewlekłych i groźnych schorzeniach (np. po obturacyjnej chorobie płuc).
W rozpoznaniu i diagnozie elementarne znaczenie ma również zaobserwowanie okresu, w jakim symptomy astenii trwały. Przypadłość ta może być jedynie okresem przejściowym, niedługotrwałym. Najniebezpieczniejszego wymiaru przybiera, gdy nieustaje ponad 2 tygodnie. Ci, którzy zmagają się z tą chorobą krócej niż około 15 dni i nie mają nadmiernych i uciążliwych oznak klinicznych i innych zaburzeń, to nie mają się o co nadmiernie martwić. Gdy choroba nie powraca, oznacza to, iż miała charakter przejściowy i zazwyczaj miała przebieg psychiczny (a nie somatyczny). W takim przypadku nierzadko zaburzenie samo zanika. Sytuacja się komplikuje, gdy po upływie 15 dni symptomy nie ustają. Wtedy niezwłocznie trzeba się skontaktować z lekarzem, by on znalazł źródło powstałej astenii i nakreślił proces leczenia.