Borelioza jako niebezpieczna choroba od kleszczowa
Borelioza to choroba, która spędza sen z powiek wielu ludzi, szczególnie w miesiącach letnich. Ta infekcyjna choroba nazywana jest także chorobą z Lyme. Spowodowana jest co najmniej przez trzy różne rodzaje bakterii należące do gatunku Borellia. Stąd właśnie nazwa – borelioza. Pierwsze przypadki boreliozy zostały opisane w 1975 roku, zatem jest to choroba stosunkowo młoda. Wektorem przenoszącym groźne bakterie są kleszcze. Ugryzienia kleszcza początkowo wywołuje bardzo niespecyficzne objawy i gdy ugryzienie znajduje się na niewidocznym fragmencie skóry i człowiek zwyczajnie nie zauważy problemu, choroba może przybrać niebezpieczny bieg. Wczesne symptomy to dreszcze, silny ból głowy, zmęczenie, rumień wędrujący, a nawet zaburzenia emocjonalne włączając depresje. Kiedy zlekceważy się pierwsze objawy lub uzna się je za przeziębienie, z czasem może dojść do zajęcia procesem zapalnym stawów, serca oraz centralnego układu nerwowego. Jeśli nie jest za późno lekarze zwykle przepisują antybiotyk (w zależności od wieku chorego), wraz z progresją choroby leczenie zaczyna być bardziej uciążliwe i skomplikowane.
-
Przebieg boreliozy
Bakterie z gatunku Borellia mogą zaatakować wiele układów naszego ciała i dawać różnorodne objawy. Najgorsze zagrożenie występuję wtedy, kiedy objawy są niespecyficzne lub borelioza koreluje także z innym procesem chorobowym, który toczy się w organizmie. Kiedy dochodzi do pojawienia się pierwszych symptomów? Od momentu ugryzienia kleszcza mija przeważnie od tygodnia do dwóch, ale bywają przypadki, że okres inkubacji bywa znacznie krótki (kilka dni), a czasami wydłużony (nawet lata!). Badania statystyczne wykazały, że objawy mają tendencję do pojawiania się głównie na przestrzeni maja i września. Na początku choroby objawy są typowo grypopodobne i nie rzadko zdarza się, że pacjenci je lekceważą. Bardzo specyficznym objawem jest rumień wędrujący znajdujący się na skórze. Zaczerwienianie ma kształt tarczy strzelniczej, lub oka byka, jak często się to określa. Pojawia się głównie w 3 do 30 dni po ugryzieniu kleszcza. Dodatkowo może pojawić się czerwona wysypka, zwykle bezbolesna. Najniebezpieczniejsze objawy ze strony układu nerwowego dotykają około 5% pacjentów, którzy nie podjęli się leczenia. Polineuropatia objawia się licznymi bólami, które pojawiają się nagle czy mrowieniem ciała (zaczynającym się od dłoni). Neurologicznymi objawami jest encefalopatia (występowanie gąbczastych zmian na obrazie z rezonansu), która wiąże się z występowaniem problemów kognitywnych takich jak chociażby problemy z koncentracją, krótkotrwała utrata pamięci i zmęczenie.
-
Sposoby leczenia
Nie będzie zaskoczeniem, że lepiej jest zapobiegać niż leczyć. Do terapii prewencyjnej zalicza się przede wszystkim szczepienia ochronne, używanie środków chemicznych, którymi spryskuje się ubrania jak permetryna. Ludzie powinni także pamiętać, że podczas leśnych, pieszych wycieczek należy ubierać się w bluzy o długich rękawach, długie spodnie, wysokie skarpety, a przede wszystkim ubierać czapki lub kapelusze. Także nasi mali przyjaciele (psy, koty) narażeni są na ugryzienie kleszcza, a choroba objawia się niemal identycznie jak u ludzi. Kiedy już dojdzie do najgorszego, powinno się niezwłocznie udać do lekarza pierwszego kontaktu lub pogotowania medycznego w celu usunięcia kleszcza ze skóry. Należy to zrobić przed upływem 30-36 godzin po ugryzieniu. Medycy przepisują głównie antybiotyki w zależności od stadium choroby i czasu jaki minął od zainfekowania. Zgodnie z IDSA (ang. Infectious Diseases Society of America) lekami pierwszego wyboru jest doksycyklina, szczególnie u osób dorosłych. Jeżeli infekcja dotyczy dzieci lekarze decydują się na przepisanie amoksycykliny. Erytromycyna stosowana jest głównie u kobiet w ciąży. Leczenie to trwa przeważnie miesiąc lub dwa i jeżeli objawy ustąpią, lekarze zlecają dodatkowe badania na wykrycie bakterii. Jeżeli testy nie wykażą obecności groźnych bakterii z gatunku Borellia, można mówić o wyzdrowieniu.